AZINLIKCA
Μάρτιος 2007
Δεδέ Εβρέν
Η άλλη όψη του νομίσματος: Η Σαρία στην δυτική Θράκη
Τον τελευταίο καιρό γίνεται συχνά λόγος για το θέμα της Σαρίας, κυρίως από τους πλειονοτικούς διανοούμενους, οι οποίοι επισημαίνουν κατά πόσο είναι αναχρονιστικό. Το θέμα αυτό είναι σημαντικό για αυτό θα το αναπτύξω. Υπάρχουν κάποιες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνουμε. Αλλά, αυτή την φορά, θα αρχίσω πρώτα με παράπονα όσον αφορά τα προνόμια των πλειονοτικών διανοούμενων.
Στην Ελλάδα ο διανοούμενος κερδίζει την ελευθερία του ερχόμενος σε αντίθεση με την εκκλησία. Αυτή η ανισόμετρη αντίθεση του διανοούμενου δεν είναι μόνο προς την ίδια την εκκλησία αλλά, σε ίδιο βαθμό, ο διανοούμενος βρίσκεται σε αντίθεση και με τις αξίες των άλλων θρησκειών. Λόγου χάριν, στο μάτι ενός Έλληνα διανοούμενου, η εκκλησία δεν έχει διαφορά με το τζαμί, όπως δεν έχει διαφορά ένας μητροπολίτης από έναν μουφτή. Ο Έλληνας διανοούμενος, όταν διηγείται τις κακές παιδικές του αναμνήσεις, παραπονιέται από την καταπίεση της εκκλησίας στην ουσία, καταλήγοντας πως η ίδια καταπίεση υπάρχει σε όλες τις θρησκείες. Για αυτόν, όλες οι θρησκείες είναι καταπιεστικές. Είναι η βασική αιτία της οπισθοδρόμησης, των πολέμων και της περιθωριοποίησης. Ο διανοούμενος, που πιστεύει ότι γλιτώνοντας από την θρησκευτική καταπίεση γίνεται πραγματικός διανοούμενος, θέλει να σώσει από αυτό το βάσανο και την μουσουλμανική μειονότητα της δυτικής Θράκης. Προσέξτε, αυτή η αντίθεση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε απορρίπτει τις διαφορές μεταξύ των θρησκειών και τις διαφορετικές εφαρμογές μεταξύ των δογμάτων που περιέχουν οι θρησκείες. Σβήνει από τη μία τους γενικούς νόμους της Σαρίας που δεν έχουν καμία σχέση με την δυτική Θράκη και από την άλλη ισοπεδώνει τις λεπτομέρειες του δόγματος Χανεφί. Ως ένας διανοούμενος, μπερδεύει το ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται στην δυτική Θράκη με το ισλαμικό δίκαιο το οποίο, σε γενικά πλαίσια, έχει εν μέρει, διαφορετικές εφαρμογές από χώρα σε χώρα. Επειδή ο μπαμπούλας των φαντασιώσεων του διανοούμενου είναι η θρησκεία, αυτό δεν έχει και πολύ σημασία. Εντάξει, αλλά η αλήθεια έτσι είναι;
Το δημοσίευμα του «ιού» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» με τίτλο «η ελληνική Σαρία» και οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν από τους δικηγορικούς συλλόγους της Ροδόπης και Ξάνθης, σχετικά με το ισλαμικό δίκαιο και με τους μουφτείες, σε αυτό το βαθμό είναι λυπηρό. Οι μονόπλευρες στάσεις και οι παραπλανητικές δηλώσεις των ανθρώπων που στην ουσία αντιλαμβάνονται την θρησκεία ως ένα εχθρό, είναι λυπηρές. Επειδή η εχθρική στάση τους προς τη θρησκεία θολώνει τα μάτια τους, αδυνατούν να δουν την αλήθεια και δεν μπορούν να κάνουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Ακόμη και οι αλήθειες που λένε, στιγματίζονται με το μίσος που έχουν προς την θρησκεία…
Το πρώτο λάθος των Ελλήνων διανοούμενων είναι πάντα το ίδιο και πρέπει να το πούμε τονίζοντάς το πολλές φορές. Είναι το εξής: στην Ελλάδα δεν εφαρμόζεται η Σαρία. Εφαρμόζεται μόνο το οικογενειακό δίκαιο που αποτελεί ένα συγκεκριμένο κομμάτι του ισλαμικού δικαίου. Το οικογενειακό δίκαιο που εφαρμόζεται είναι σύμφωνα με το δόγμα του Χανεφί. Δηλαδή, μπροστά μας δεν έχουμε ένα ογκώδες ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται στη δυτική Θράκη ούτε είναι υποχρεωτικό για τους μουσουλμάνους της περιοχής. Εάν παραληφθεί και δεν γίνει κατανοητό αυτό το σημείο, τότε γίνεται πια απίθανο να υπάρξει συμβιβασμός.
Θέλω να συνεχίσω πιστεύοντας στον συμβιβασμό και θα αναπτύξω το οικογενειακό δίκαιο που γίνεται αντιληπτό ως ένα πρόβλημα και από την δική μας οπτική.
Η Ελλάδα, μέσα στο εσωτερικό της Ε.Ε. με το υπάρχον μοντέλο της, βάζει σε δύσκολη θέση τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τώρα, η Γαλλία που δεν αναγνωρίζει από την αρχή την έννοια της «μειονότητας», είναι δυνατόν να θελήσει την Ελλάδα ως μια χώρα μοντέλο για τους μουσουλμάνους; Είναι δυνατόν οι άλλες χώρες της Ε.Ε. να αποδεχθούν αυτή την θρησκευτική ανεκτικότητα της Ελλάδας προς τους μουσουλμάνους; Δεν μπορεί να κατακρίνει κανείς την Ελλάδα ότι με την ανεκτικότητά της κοροϊδεύει η προσπαθεί να αποκομίσει κάτι από αυτό. Το πιο άνετο μέρος για τους μουσουλμάνους, όπου μπορούν να συνεχίζουν ελεύθερα την ζωή τους στην Ευρώπη, είναι η δυτική Θράκη της Ελλάδας. Η Ευρώπη ανησυχεί από αυτή την κατάσταση. Να το αναπτύξω λίγο. Η Ευρώπη, τα τελευταία 20 χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα με τις θρησκευτικές μειονότητες αλλά όχι με τις εθνικές. Η Ελλάδα, με τα προνόμια που παρέχει στους μουσουλμάνους, αποτελεί ένα μοντέλο. Αυτό φοβίζει την Ευρώπη. Την Ευρώπη που επιθυμεί την έννοια της «εθνικής» μειονότητας, η Ελλάδα την βάζει σε δύσκολη θέση με τις εφαρμογές της. Με τα προνόμια που παρέχει η Ελλάδα στους μουσουλμάνους και με τον «αντισημιτισμό» που την διακατέχει, είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν αντιμετωπίζει προβλήματα με τις αραβικές χώρες και σε αυτό αποτελεί μοντέλο. Η ορθόδοξη Ελλάδα που, μέχρι σε ένα βαθμό, αντιστέκεται στην καθολική αντίληψη της Ευρώπης, είναι η ευρωπαϊκή χώρα που έχει το καλύτερο διάλογο με το Ισλάμ. Η διαπίστωσή μας αυτή δεν είναι σε ατομικό βαθμό αλλά, πιο πολύ, σε πολιτικό. Για αυτό το λόγο, η Ευρώπη χάριν στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει με τους μουσουλμάνους, θέλει την κατάργηση αυτής της αντίληψης της θρησκευτικής μειονότητας που έχει η Ελλάδα. Η Ευρώπη διακατέχεται σε ίσο βαθμό από την φοβία της θρησκευτικής μειονότητας όπως με την φοβία της εθνικής μειονότητας η Ελλάδα. Η Ευρώπη, αντί θρησκευτικής μειονότητας, προτιμά να έχει εθνική. Κατά την δική μας άποψη, το πρώτο πρόβλημα είναι αυτό και μία άκρη του προβλήματος αυτού αγγίζει τις ΗΠΑ, το Βατικανό, τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο.
Το δεύτερο πρόβλημα βρίσκεται έξω από την διεθνή πολιτική επικαιρότητα. Υπάρχουν σημεία που δεχόμαστε κριτικές για την εφαρμογή του οικογενειακού δικαίου. Είναι το θέμα των γάμων στην πρόωρη ηλικία και το θέμα της κληρονομιάς.
Στο θέμα των γάμων στην πρόωρη ηλικία αντιμετωπίζουμε πλάγιες επιθέσεις. Λες και ο γάμος στην πρώιμη ηλικία εφαρμόζεται μόνο στις μουφτείες ενώ μπορεί να πρόκειται και για το αντίθετο. Μέσω δικαστηρίων υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στην Ευρώπη, στην Αμερική και σε διάφορα μέρη του κόσμου που έχουν παντρευτεί στην πρώιμη ηλικία. Για κοιτάξτε στις υποθέσεις που χορήγησε το Ελληνικό δικαστήριο άδεια για να παντρευτεί κανείς σε ειδικές περιπτώσεις στα 14 του χρόνια. Κοιτάξτε στην Τουρκία, ή και σε άλλα μέρη του κόσμου, όπου σε παρόμοιες περιπτώσεις, άδειες χορηγούνται από τα δικαστήρια για γάμο στην πρώιμη ηλικία. Η κατάσταση είναι πολύ απλή. Ο δικαστής, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των συνθηκών, επιτρέπει γάμους στην πρώιμη ηλικία. Ακόμη και η Αγγλία, για παράδειγμα, έχει βγάλει έναν ειδικό νόμο, που με την προϋπόθεση της άδειας των γονέων, επιτρέπει το γάμο σε ηλικία 16 χρόνων.
Πιστέψτε με δεν μπορώ να καταλάβω. Το άτομο που ονομάζουμε δικαστή, είναι ένας άνθρωπος που, μέσα στα πλαίσια των νόμων της χώρας, αποφασίζει ότι «μπορούν να παντρευτούν πρόωρα». Τώρα, γιατί όταν οι δικαστές που λαμβάνουν υπόψη τους την κατάσταση των συνθηκών και χορηγούν άδεια για γάμο στην πρώιμη ηλικία δεν κατακρίνονται, ενώ όταν αυτό το κάνει μουφτής - που κατέχει και την ιδιότητα του δικαστή - υπάρχει πρόβλημα; Γιατί δεν συζητείται η ίδια η απόφαση και συζητείται αυτός που βγάζει την απόφαση; Γιατί μόνο η απόφαση του μουφτή, ο οποίος έχει την ιδιότητα του δικαστή, γίνεται πρόβλημα, όταν την ίδια απόφαση βγάζουν κι άλλα δικαστήρια; Γιατί κατακρίνεται συνεχώς το ένα από τα δύο δικαστήρια που βγάζουν την ίδια απόφαση και το άλλο όχι; Νομίζω πως εδώ, εκτός από την νομική διάσταση του θέματος, αποτελεί πρόβλημα η θρησκεία. Τα δύο δικαστήρια βγάζουν την ίδια απόφαση και επειδή η μία πάρθηκε από την εξουσία μιας θρησκευτικής μειονότητας, κατακρίνεται άδικα.
Εξάλλου, εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί το εξής: ο κάθε μουσουλμάνος στην δυτική Θράκη μπορεί να παντρευτεί στα δημαρχεία. Κανείς δεν υποχρεούται να παντρευτεί στις μουφτείες. Αυτό γίνεται σύμφωνα με τις επιθυμίες των ατόμων. Λόγου χάριν, εάν εξεταστούν τα ποσοστά των γάμων στην Κομοτηνή και στην Ξάνθη, θα διαπιστωθεί πως υπάρχει υψηλότερο ποσοστό πολιτικών γάμων στην Ξάνθη σε σύγκριση με την Κομοτηνή. Άρα, η υπάρχουσα εφαρμογή, δεν θέτει στους μουσουλμάνους περιορισμούς ή δικαστικές απαγορεύσεις, αλλά, δίνει την δυνατότητα στα άτομα να παντρευτούν με όποιον τρόπο επιθυμούν και θέλουν.
Στο θέμα των γάμων και διαζυγίων, έχουμε γερά επιχειρήματα που είναι έγκυρα κατά την διάρκεια της υπεράσπισης αυτών των δικαιωμάτων μας. Για αυτό το λόγο, δεν θέλω να μείνω πολύ σε αυτό. Δεν έχω καταλάβει γιατί οι Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης «υποχώρησαν!» από αυτά τα δικαιώματά τους.
Όμως, θέμα του κληρονομικού δικαίου είναι πολύ δύσκολο. Όταν λέω πολύ δύσκολο, δεν εννοώ ότι το θέμα της κληρονομιάς είναι αδιανόητο στο ισλαμικό δίκαιο. Το ισλαμικό δίκαιο θέτει σαφέστατα την μοιρασιά της κληρονομιάς. Λέγοντας ότι είναι δύσκολο, θέλω να πω ότι ήρθε η ώρα της απόφασης αν θα συνεχιστεί η εφαρμογή του κληρονομικού δικαίου ή όχι. Με αυτή την άποψή μου, δεν θέλω να θίξω τους πιστούς μουσουλμάνους. Για αυτό θα προσπαθήσω να το εξηγήσω, όσο μπορώ, με σωστό τρόπο και να εξηγήσω τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε με αυτό.
Όπως είναι γνωστό, στις μέρες μας η τελευταία αρμόδια υπηρεσία σχετικά με τα προβλήματα της ελευθερίας της πίστης είναι το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ε.Ε και οι αποφάσεις του δικαστηρίου μπορούν να συζητηθούν. Παίζουν όμως σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της ζωής μας. Όπως ξέρετε για να οδηγηθούν οι υποθέσεις στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε., χρειάζεται πρώτα να έχει ολοκληρωθεί το εσωτερικό δίκαιο. Εδώ λοιπόν αντιμετωπίζουμε μια καινούρια κατάσταση. Πρόσφατα, τα ελληνικά δικαστήρια και ο Άρειος Πάγος σχετικά με το κληρονομικό δίκαιο της μουσουλμανικής μειονότητας μπήκαν σε μια καινούργια διαδικασία. Στο θέμα το κληρονομικού δικαίου, έκλεισε ο δρόμος της επιλογής για τους μουσουλμάνους της δυτικής Θράκης ανάμεσα στο αστικό και στο ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται σε στοιχειώδες στις μουφτείες της περιοχής.
Εδώ, να εξηγήσω μια επιπλέον λεπτομέρεια. Οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης, πριν το γάμο, έχουν δύο επιλογές. Ή θα επιλέξουν να παντρευτούν στις μουφτείες ή στο δημαρχείο. Το κράτος, και τις δύο μορφές γάμου, τις θεωρεί νόμιμες. Εδώ, το σημαντικό σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι, ότι οι μουσουλμάνοι δεν μπορούν μετά να πάρουν διαζύγιο σύμφωνα με το δίκαιο που επιθυμούν. Αυτοί που παντρεύονται στις μουφτείες μετά δεν μπορούν να πάρουν διαζύγια μέσω δήμων και αντίστοιχα, αυτοί που παντρεύονται με πολιτικό γάμο, δεν μπορούν να πάρουν διαζύγια μέσω μουφτειών. Στην αρχή, υπάρχει το δικαίωμα της επιλογής και το δίκαιο διαμορφώνεται σύμφωνα με την επιλογή του καθενός. Αυτό το σύστημα της επιλογής παρέχει μια τόσο μεγάλη ελευθερία ώστε μπορεί να αποτελέσει μοντέλο στην Ευρώπη. Ναι, όμως ισχύει η ίδια εφαρμογή και στο κληρονομικό δίκαιο;
Πρόσφατα, όταν ο Άρειος Πάγος σε μια υπόθεση, μπήκε σε μια καινούργια διαδικασία σχετικά με το κληρονομικό δίκαιο της μουσουλμανικής μειονότητας, το σύστημα της εφαρμογής έχασε την εγκυρότητά του. Ο Άρειος Πάγος έδωσε την τελική απόφαση και ολοκληρώθηκε το εσωτερικό δίκαιο. Έτσι άνοιξε το δρόμο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η υπόθεση αυτή περιληπτικά είναι η εξής: ένας μουσουλμάνος, δυτικοθρακιώτης πατέρας, πριν από το θάνατό του, ανακοινώνει την διαθήκη του. Όλη την περιουσία του την αφήνει στην κόρη και στην σύζυγο του και τίποτα στον γιο του. Η δικαιολογία του πατέρα, σε γενικές γραμμές, είναι ότι επί χρόνια έδινε χρήματα προκειμένου να σπουδάσει ο γιος του ενώ δεν μπόρεσε να σπουδάσει η κόρη του λόγω της έλλειψης οικονομικών πόρων. Ο πατέρας, ο οποίος στεναχωριέται συνεχώς από αυτό δέχεται και το τελευταίο χτύπημα όταν ο γιος του παντρεύεται χωρίς να ζητήσει την άδεια του. Έτσι παίρνει την απόφασή του: «Εδώ και χρόνια έδωσα όλα όσα είχα για να σπουδάσει ο γιος μου και έτσι αδικήθηκε η κόρη μου. Δεν μπόρεσα να την σπουδάσω. Τουλάχιστον, να αφήσω την περιουσία μου στην κόρη μου. Ήδη ο γιος μου είναι οικονομικά καλά έχει και δική του δουλειά».
Μετά από τον θάνατο του πατέρα, ο γιος έφερε αντίρρηση σε αυτό και προσέφυγε στο ελληνικό δικαστήριο, το οποίο ζητάει το 25% της κληρονομιάς του πατέρα του. Τι περίεργο. Το δικαστήριο βρήκε μικρό το ποσό και αποφάσισε να πάρει ο γιος το 50%. Μετά από την ένσταση της αδερφής του, η υπόθεση πήγε στο Εφετείο και στον Άρειο Πάγο. Και προσέξτε: η στάση του δικαστηρίου δεν έχει σχέση με το ισλαμικό δίκαιο. Και μετά; Το πραγματικό σοκ έρχεται με την απόφαση του Άρειου Πάγου. Ο Άρειος Πάγος αποφάσισε πως οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης υπάγονται στις μουφτείες και ότι η κατανομή της κληρονομιάς μπορεί να γίνει σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο και σε αυτό τα άλλα δικαστήρια εκτός μουφτείας δεν μπορούν να εκδικάσουν τις υποθέσεις κληρονομικού δικαίου της μουσουλμανικής μειονότητας. Και έτσι, έκλεισε ο δρόμος των δικαστηρίων στα θέματα κληρονομικού δικαίου εκτός μουφτειών. Το εσωτερικό δίκαιο εδώ έχει εξαντληθεί. Εξάλλου, ο γιος που πήρε, σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο, το μεγαλύτερο ποσοστό ακόμη και από αυτό που είχε ζητήσει αλλά και από το ποσό που είχε ορίσει το δικαστήριο αρχικά, είναι πολύ ευχαριστημένος. Η κόρη είναι στεναχωρημένη και ξαφνιασμένη. Στο τέλος, η ίδια δεν μπόρεσε να πάρει ούτε το 50% που είχε ορίσει το κρατικό δικαστήριο και οδηγήθηκε σε οικονομικό αδιέξοδο.
Τώρα, δεν μπορεί κανείς να πει ότι ο Άρειος Πάγος αποφάσισε έτσι επειδή σεβόταν μόνο το ισλαμικό δίκαιο’ αυτό θα ήταν γελοίο. Η δική μας γνώμη είναι λίγο διαφορετική. Υπάρχουν κάποιοι κύκλοι στο εσωτερικό της Ελλάδος οι οποίοι επιθυμούν την κατάργηση του ισλαμικού δικαίου. Εάν μπορούσαν, θα το καταργούσαν αμέσως. Τη στιγμή αυτή το πολιτικό κομμάτι του θέματος είναι στο επίκεντρο. Αυτό που μας ενδιαφέρει εμάς είναι το πλαίσιο των πιθανοτήτων. Εάν μια υπόθεση, που έχει σχέση με το κληρονομικό δίκαιο, οδηγηθεί στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε., τότε το δικαστήριο δεν θα αποφασίσει μόνο την κατάργηση του κληρονομικού δικαίου αλλά και την συνολική κατάργηση του ισλαμικού δικαίου των μουσουλμάνων της δυτικής Θράκης που είναι οι γάμοι και τα διαζύγια. Έτσι, γίνεται εύκολη η συνολική κατάργηση του ισλαμικού δικαίου που εφαρμόζεται στην Δυτική Θράκη.
Μπορεί να βγεί κανείς και να πει ότι όλα αυτά είναι προβλέψεις ενώ κάθε μέρα αυξάνεται ο αριθμός αυτών που ενδιαφέρονται με το θέμα. Ακόμη και η περίφημη εισήγηση της Αμερικής, που δημοσιεύτηκε αυτό το μήνα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναφέρεται και στην Σαρία που εφαρμόζεται στην Ελλάδα.
Βλέπετε πως έρχονται σαν κύματα. Πρώτα εμείς, πρέπει να επιλύσουμε το θέμα όπως αρμόζει, πριν από μερικούς που θα το λύσουν ριζικά. Ποια είναι η λύση; Εάν δεν γίνεται σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο ίση κατανομή μεταξύ ανδρός και γυναικός τότε στις μουφτείες της Δυτικής Θράκης να πάψει η εφαρμογή του κληρονομικού δικαίου.
Νομίζω πως αυτή είναι η μοναδική λύση που μπορεί να γίνει για την συνέχιση της εφαρμογής του ισλαμικού δικαίου και για την προστασία των αξιών μας που μας ανήκουν.
Μετάφραση: Αϊντίν Μποσταντζή
Μάρτιος 2007
Δεδέ Εβρέν
Η άλλη όψη του νομίσματος: Η Σαρία στην δυτική Θράκη
Τον τελευταίο καιρό γίνεται συχνά λόγος για το θέμα της Σαρίας, κυρίως από τους πλειονοτικούς διανοούμενους, οι οποίοι επισημαίνουν κατά πόσο είναι αναχρονιστικό. Το θέμα αυτό είναι σημαντικό για αυτό θα το αναπτύξω. Υπάρχουν κάποιες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνουμε. Αλλά, αυτή την φορά, θα αρχίσω πρώτα με παράπονα όσον αφορά τα προνόμια των πλειονοτικών διανοούμενων.
Στην Ελλάδα ο διανοούμενος κερδίζει την ελευθερία του ερχόμενος σε αντίθεση με την εκκλησία. Αυτή η ανισόμετρη αντίθεση του διανοούμενου δεν είναι μόνο προς την ίδια την εκκλησία αλλά, σε ίδιο βαθμό, ο διανοούμενος βρίσκεται σε αντίθεση και με τις αξίες των άλλων θρησκειών. Λόγου χάριν, στο μάτι ενός Έλληνα διανοούμενου, η εκκλησία δεν έχει διαφορά με το τζαμί, όπως δεν έχει διαφορά ένας μητροπολίτης από έναν μουφτή. Ο Έλληνας διανοούμενος, όταν διηγείται τις κακές παιδικές του αναμνήσεις, παραπονιέται από την καταπίεση της εκκλησίας στην ουσία, καταλήγοντας πως η ίδια καταπίεση υπάρχει σε όλες τις θρησκείες. Για αυτόν, όλες οι θρησκείες είναι καταπιεστικές. Είναι η βασική αιτία της οπισθοδρόμησης, των πολέμων και της περιθωριοποίησης. Ο διανοούμενος, που πιστεύει ότι γλιτώνοντας από την θρησκευτική καταπίεση γίνεται πραγματικός διανοούμενος, θέλει να σώσει από αυτό το βάσανο και την μουσουλμανική μειονότητα της δυτικής Θράκης. Προσέξτε, αυτή η αντίθεση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε απορρίπτει τις διαφορές μεταξύ των θρησκειών και τις διαφορετικές εφαρμογές μεταξύ των δογμάτων που περιέχουν οι θρησκείες. Σβήνει από τη μία τους γενικούς νόμους της Σαρίας που δεν έχουν καμία σχέση με την δυτική Θράκη και από την άλλη ισοπεδώνει τις λεπτομέρειες του δόγματος Χανεφί. Ως ένας διανοούμενος, μπερδεύει το ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται στην δυτική Θράκη με το ισλαμικό δίκαιο το οποίο, σε γενικά πλαίσια, έχει εν μέρει, διαφορετικές εφαρμογές από χώρα σε χώρα. Επειδή ο μπαμπούλας των φαντασιώσεων του διανοούμενου είναι η θρησκεία, αυτό δεν έχει και πολύ σημασία. Εντάξει, αλλά η αλήθεια έτσι είναι;
Το δημοσίευμα του «ιού» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» με τίτλο «η ελληνική Σαρία» και οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν από τους δικηγορικούς συλλόγους της Ροδόπης και Ξάνθης, σχετικά με το ισλαμικό δίκαιο και με τους μουφτείες, σε αυτό το βαθμό είναι λυπηρό. Οι μονόπλευρες στάσεις και οι παραπλανητικές δηλώσεις των ανθρώπων που στην ουσία αντιλαμβάνονται την θρησκεία ως ένα εχθρό, είναι λυπηρές. Επειδή η εχθρική στάση τους προς τη θρησκεία θολώνει τα μάτια τους, αδυνατούν να δουν την αλήθεια και δεν μπορούν να κάνουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Ακόμη και οι αλήθειες που λένε, στιγματίζονται με το μίσος που έχουν προς την θρησκεία…
Το πρώτο λάθος των Ελλήνων διανοούμενων είναι πάντα το ίδιο και πρέπει να το πούμε τονίζοντάς το πολλές φορές. Είναι το εξής: στην Ελλάδα δεν εφαρμόζεται η Σαρία. Εφαρμόζεται μόνο το οικογενειακό δίκαιο που αποτελεί ένα συγκεκριμένο κομμάτι του ισλαμικού δικαίου. Το οικογενειακό δίκαιο που εφαρμόζεται είναι σύμφωνα με το δόγμα του Χανεφί. Δηλαδή, μπροστά μας δεν έχουμε ένα ογκώδες ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται στη δυτική Θράκη ούτε είναι υποχρεωτικό για τους μουσουλμάνους της περιοχής. Εάν παραληφθεί και δεν γίνει κατανοητό αυτό το σημείο, τότε γίνεται πια απίθανο να υπάρξει συμβιβασμός.
Θέλω να συνεχίσω πιστεύοντας στον συμβιβασμό και θα αναπτύξω το οικογενειακό δίκαιο που γίνεται αντιληπτό ως ένα πρόβλημα και από την δική μας οπτική.
Η Ελλάδα, μέσα στο εσωτερικό της Ε.Ε. με το υπάρχον μοντέλο της, βάζει σε δύσκολη θέση τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τώρα, η Γαλλία που δεν αναγνωρίζει από την αρχή την έννοια της «μειονότητας», είναι δυνατόν να θελήσει την Ελλάδα ως μια χώρα μοντέλο για τους μουσουλμάνους; Είναι δυνατόν οι άλλες χώρες της Ε.Ε. να αποδεχθούν αυτή την θρησκευτική ανεκτικότητα της Ελλάδας προς τους μουσουλμάνους; Δεν μπορεί να κατακρίνει κανείς την Ελλάδα ότι με την ανεκτικότητά της κοροϊδεύει η προσπαθεί να αποκομίσει κάτι από αυτό. Το πιο άνετο μέρος για τους μουσουλμάνους, όπου μπορούν να συνεχίζουν ελεύθερα την ζωή τους στην Ευρώπη, είναι η δυτική Θράκη της Ελλάδας. Η Ευρώπη ανησυχεί από αυτή την κατάσταση. Να το αναπτύξω λίγο. Η Ευρώπη, τα τελευταία 20 χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα με τις θρησκευτικές μειονότητες αλλά όχι με τις εθνικές. Η Ελλάδα, με τα προνόμια που παρέχει στους μουσουλμάνους, αποτελεί ένα μοντέλο. Αυτό φοβίζει την Ευρώπη. Την Ευρώπη που επιθυμεί την έννοια της «εθνικής» μειονότητας, η Ελλάδα την βάζει σε δύσκολη θέση με τις εφαρμογές της. Με τα προνόμια που παρέχει η Ελλάδα στους μουσουλμάνους και με τον «αντισημιτισμό» που την διακατέχει, είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν αντιμετωπίζει προβλήματα με τις αραβικές χώρες και σε αυτό αποτελεί μοντέλο. Η ορθόδοξη Ελλάδα που, μέχρι σε ένα βαθμό, αντιστέκεται στην καθολική αντίληψη της Ευρώπης, είναι η ευρωπαϊκή χώρα που έχει το καλύτερο διάλογο με το Ισλάμ. Η διαπίστωσή μας αυτή δεν είναι σε ατομικό βαθμό αλλά, πιο πολύ, σε πολιτικό. Για αυτό το λόγο, η Ευρώπη χάριν στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει με τους μουσουλμάνους, θέλει την κατάργηση αυτής της αντίληψης της θρησκευτικής μειονότητας που έχει η Ελλάδα. Η Ευρώπη διακατέχεται σε ίσο βαθμό από την φοβία της θρησκευτικής μειονότητας όπως με την φοβία της εθνικής μειονότητας η Ελλάδα. Η Ευρώπη, αντί θρησκευτικής μειονότητας, προτιμά να έχει εθνική. Κατά την δική μας άποψη, το πρώτο πρόβλημα είναι αυτό και μία άκρη του προβλήματος αυτού αγγίζει τις ΗΠΑ, το Βατικανό, τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο.
Το δεύτερο πρόβλημα βρίσκεται έξω από την διεθνή πολιτική επικαιρότητα. Υπάρχουν σημεία που δεχόμαστε κριτικές για την εφαρμογή του οικογενειακού δικαίου. Είναι το θέμα των γάμων στην πρόωρη ηλικία και το θέμα της κληρονομιάς.
Στο θέμα των γάμων στην πρόωρη ηλικία αντιμετωπίζουμε πλάγιες επιθέσεις. Λες και ο γάμος στην πρώιμη ηλικία εφαρμόζεται μόνο στις μουφτείες ενώ μπορεί να πρόκειται και για το αντίθετο. Μέσω δικαστηρίων υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στην Ευρώπη, στην Αμερική και σε διάφορα μέρη του κόσμου που έχουν παντρευτεί στην πρώιμη ηλικία. Για κοιτάξτε στις υποθέσεις που χορήγησε το Ελληνικό δικαστήριο άδεια για να παντρευτεί κανείς σε ειδικές περιπτώσεις στα 14 του χρόνια. Κοιτάξτε στην Τουρκία, ή και σε άλλα μέρη του κόσμου, όπου σε παρόμοιες περιπτώσεις, άδειες χορηγούνται από τα δικαστήρια για γάμο στην πρώιμη ηλικία. Η κατάσταση είναι πολύ απλή. Ο δικαστής, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των συνθηκών, επιτρέπει γάμους στην πρώιμη ηλικία. Ακόμη και η Αγγλία, για παράδειγμα, έχει βγάλει έναν ειδικό νόμο, που με την προϋπόθεση της άδειας των γονέων, επιτρέπει το γάμο σε ηλικία 16 χρόνων.
Πιστέψτε με δεν μπορώ να καταλάβω. Το άτομο που ονομάζουμε δικαστή, είναι ένας άνθρωπος που, μέσα στα πλαίσια των νόμων της χώρας, αποφασίζει ότι «μπορούν να παντρευτούν πρόωρα». Τώρα, γιατί όταν οι δικαστές που λαμβάνουν υπόψη τους την κατάσταση των συνθηκών και χορηγούν άδεια για γάμο στην πρώιμη ηλικία δεν κατακρίνονται, ενώ όταν αυτό το κάνει μουφτής - που κατέχει και την ιδιότητα του δικαστή - υπάρχει πρόβλημα; Γιατί δεν συζητείται η ίδια η απόφαση και συζητείται αυτός που βγάζει την απόφαση; Γιατί μόνο η απόφαση του μουφτή, ο οποίος έχει την ιδιότητα του δικαστή, γίνεται πρόβλημα, όταν την ίδια απόφαση βγάζουν κι άλλα δικαστήρια; Γιατί κατακρίνεται συνεχώς το ένα από τα δύο δικαστήρια που βγάζουν την ίδια απόφαση και το άλλο όχι; Νομίζω πως εδώ, εκτός από την νομική διάσταση του θέματος, αποτελεί πρόβλημα η θρησκεία. Τα δύο δικαστήρια βγάζουν την ίδια απόφαση και επειδή η μία πάρθηκε από την εξουσία μιας θρησκευτικής μειονότητας, κατακρίνεται άδικα.
Εξάλλου, εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί το εξής: ο κάθε μουσουλμάνος στην δυτική Θράκη μπορεί να παντρευτεί στα δημαρχεία. Κανείς δεν υποχρεούται να παντρευτεί στις μουφτείες. Αυτό γίνεται σύμφωνα με τις επιθυμίες των ατόμων. Λόγου χάριν, εάν εξεταστούν τα ποσοστά των γάμων στην Κομοτηνή και στην Ξάνθη, θα διαπιστωθεί πως υπάρχει υψηλότερο ποσοστό πολιτικών γάμων στην Ξάνθη σε σύγκριση με την Κομοτηνή. Άρα, η υπάρχουσα εφαρμογή, δεν θέτει στους μουσουλμάνους περιορισμούς ή δικαστικές απαγορεύσεις, αλλά, δίνει την δυνατότητα στα άτομα να παντρευτούν με όποιον τρόπο επιθυμούν και θέλουν.
Στο θέμα των γάμων και διαζυγίων, έχουμε γερά επιχειρήματα που είναι έγκυρα κατά την διάρκεια της υπεράσπισης αυτών των δικαιωμάτων μας. Για αυτό το λόγο, δεν θέλω να μείνω πολύ σε αυτό. Δεν έχω καταλάβει γιατί οι Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης «υποχώρησαν!» από αυτά τα δικαιώματά τους.
Όμως, θέμα του κληρονομικού δικαίου είναι πολύ δύσκολο. Όταν λέω πολύ δύσκολο, δεν εννοώ ότι το θέμα της κληρονομιάς είναι αδιανόητο στο ισλαμικό δίκαιο. Το ισλαμικό δίκαιο θέτει σαφέστατα την μοιρασιά της κληρονομιάς. Λέγοντας ότι είναι δύσκολο, θέλω να πω ότι ήρθε η ώρα της απόφασης αν θα συνεχιστεί η εφαρμογή του κληρονομικού δικαίου ή όχι. Με αυτή την άποψή μου, δεν θέλω να θίξω τους πιστούς μουσουλμάνους. Για αυτό θα προσπαθήσω να το εξηγήσω, όσο μπορώ, με σωστό τρόπο και να εξηγήσω τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε με αυτό.
Όπως είναι γνωστό, στις μέρες μας η τελευταία αρμόδια υπηρεσία σχετικά με τα προβλήματα της ελευθερίας της πίστης είναι το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ε.Ε και οι αποφάσεις του δικαστηρίου μπορούν να συζητηθούν. Παίζουν όμως σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της ζωής μας. Όπως ξέρετε για να οδηγηθούν οι υποθέσεις στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε., χρειάζεται πρώτα να έχει ολοκληρωθεί το εσωτερικό δίκαιο. Εδώ λοιπόν αντιμετωπίζουμε μια καινούρια κατάσταση. Πρόσφατα, τα ελληνικά δικαστήρια και ο Άρειος Πάγος σχετικά με το κληρονομικό δίκαιο της μουσουλμανικής μειονότητας μπήκαν σε μια καινούργια διαδικασία. Στο θέμα το κληρονομικού δικαίου, έκλεισε ο δρόμος της επιλογής για τους μουσουλμάνους της δυτικής Θράκης ανάμεσα στο αστικό και στο ισλαμικό δίκαιο που εφαρμόζεται σε στοιχειώδες στις μουφτείες της περιοχής.
Εδώ, να εξηγήσω μια επιπλέον λεπτομέρεια. Οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης, πριν το γάμο, έχουν δύο επιλογές. Ή θα επιλέξουν να παντρευτούν στις μουφτείες ή στο δημαρχείο. Το κράτος, και τις δύο μορφές γάμου, τις θεωρεί νόμιμες. Εδώ, το σημαντικό σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι, ότι οι μουσουλμάνοι δεν μπορούν μετά να πάρουν διαζύγιο σύμφωνα με το δίκαιο που επιθυμούν. Αυτοί που παντρεύονται στις μουφτείες μετά δεν μπορούν να πάρουν διαζύγια μέσω δήμων και αντίστοιχα, αυτοί που παντρεύονται με πολιτικό γάμο, δεν μπορούν να πάρουν διαζύγια μέσω μουφτειών. Στην αρχή, υπάρχει το δικαίωμα της επιλογής και το δίκαιο διαμορφώνεται σύμφωνα με την επιλογή του καθενός. Αυτό το σύστημα της επιλογής παρέχει μια τόσο μεγάλη ελευθερία ώστε μπορεί να αποτελέσει μοντέλο στην Ευρώπη. Ναι, όμως ισχύει η ίδια εφαρμογή και στο κληρονομικό δίκαιο;
Πρόσφατα, όταν ο Άρειος Πάγος σε μια υπόθεση, μπήκε σε μια καινούργια διαδικασία σχετικά με το κληρονομικό δίκαιο της μουσουλμανικής μειονότητας, το σύστημα της εφαρμογής έχασε την εγκυρότητά του. Ο Άρειος Πάγος έδωσε την τελική απόφαση και ολοκληρώθηκε το εσωτερικό δίκαιο. Έτσι άνοιξε το δρόμο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η υπόθεση αυτή περιληπτικά είναι η εξής: ένας μουσουλμάνος, δυτικοθρακιώτης πατέρας, πριν από το θάνατό του, ανακοινώνει την διαθήκη του. Όλη την περιουσία του την αφήνει στην κόρη και στην σύζυγο του και τίποτα στον γιο του. Η δικαιολογία του πατέρα, σε γενικές γραμμές, είναι ότι επί χρόνια έδινε χρήματα προκειμένου να σπουδάσει ο γιος του ενώ δεν μπόρεσε να σπουδάσει η κόρη του λόγω της έλλειψης οικονομικών πόρων. Ο πατέρας, ο οποίος στεναχωριέται συνεχώς από αυτό δέχεται και το τελευταίο χτύπημα όταν ο γιος του παντρεύεται χωρίς να ζητήσει την άδεια του. Έτσι παίρνει την απόφασή του: «Εδώ και χρόνια έδωσα όλα όσα είχα για να σπουδάσει ο γιος μου και έτσι αδικήθηκε η κόρη μου. Δεν μπόρεσα να την σπουδάσω. Τουλάχιστον, να αφήσω την περιουσία μου στην κόρη μου. Ήδη ο γιος μου είναι οικονομικά καλά έχει και δική του δουλειά».
Μετά από τον θάνατο του πατέρα, ο γιος έφερε αντίρρηση σε αυτό και προσέφυγε στο ελληνικό δικαστήριο, το οποίο ζητάει το 25% της κληρονομιάς του πατέρα του. Τι περίεργο. Το δικαστήριο βρήκε μικρό το ποσό και αποφάσισε να πάρει ο γιος το 50%. Μετά από την ένσταση της αδερφής του, η υπόθεση πήγε στο Εφετείο και στον Άρειο Πάγο. Και προσέξτε: η στάση του δικαστηρίου δεν έχει σχέση με το ισλαμικό δίκαιο. Και μετά; Το πραγματικό σοκ έρχεται με την απόφαση του Άρειου Πάγου. Ο Άρειος Πάγος αποφάσισε πως οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης υπάγονται στις μουφτείες και ότι η κατανομή της κληρονομιάς μπορεί να γίνει σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο και σε αυτό τα άλλα δικαστήρια εκτός μουφτείας δεν μπορούν να εκδικάσουν τις υποθέσεις κληρονομικού δικαίου της μουσουλμανικής μειονότητας. Και έτσι, έκλεισε ο δρόμος των δικαστηρίων στα θέματα κληρονομικού δικαίου εκτός μουφτειών. Το εσωτερικό δίκαιο εδώ έχει εξαντληθεί. Εξάλλου, ο γιος που πήρε, σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο, το μεγαλύτερο ποσοστό ακόμη και από αυτό που είχε ζητήσει αλλά και από το ποσό που είχε ορίσει το δικαστήριο αρχικά, είναι πολύ ευχαριστημένος. Η κόρη είναι στεναχωρημένη και ξαφνιασμένη. Στο τέλος, η ίδια δεν μπόρεσε να πάρει ούτε το 50% που είχε ορίσει το κρατικό δικαστήριο και οδηγήθηκε σε οικονομικό αδιέξοδο.
Τώρα, δεν μπορεί κανείς να πει ότι ο Άρειος Πάγος αποφάσισε έτσι επειδή σεβόταν μόνο το ισλαμικό δίκαιο’ αυτό θα ήταν γελοίο. Η δική μας γνώμη είναι λίγο διαφορετική. Υπάρχουν κάποιοι κύκλοι στο εσωτερικό της Ελλάδος οι οποίοι επιθυμούν την κατάργηση του ισλαμικού δικαίου. Εάν μπορούσαν, θα το καταργούσαν αμέσως. Τη στιγμή αυτή το πολιτικό κομμάτι του θέματος είναι στο επίκεντρο. Αυτό που μας ενδιαφέρει εμάς είναι το πλαίσιο των πιθανοτήτων. Εάν μια υπόθεση, που έχει σχέση με το κληρονομικό δίκαιο, οδηγηθεί στο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε., τότε το δικαστήριο δεν θα αποφασίσει μόνο την κατάργηση του κληρονομικού δικαίου αλλά και την συνολική κατάργηση του ισλαμικού δικαίου των μουσουλμάνων της δυτικής Θράκης που είναι οι γάμοι και τα διαζύγια. Έτσι, γίνεται εύκολη η συνολική κατάργηση του ισλαμικού δικαίου που εφαρμόζεται στην Δυτική Θράκη.
Μπορεί να βγεί κανείς και να πει ότι όλα αυτά είναι προβλέψεις ενώ κάθε μέρα αυξάνεται ο αριθμός αυτών που ενδιαφέρονται με το θέμα. Ακόμη και η περίφημη εισήγηση της Αμερικής, που δημοσιεύτηκε αυτό το μήνα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναφέρεται και στην Σαρία που εφαρμόζεται στην Ελλάδα.
Βλέπετε πως έρχονται σαν κύματα. Πρώτα εμείς, πρέπει να επιλύσουμε το θέμα όπως αρμόζει, πριν από μερικούς που θα το λύσουν ριζικά. Ποια είναι η λύση; Εάν δεν γίνεται σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο ίση κατανομή μεταξύ ανδρός και γυναικός τότε στις μουφτείες της Δυτικής Θράκης να πάψει η εφαρμογή του κληρονομικού δικαίου.
Νομίζω πως αυτή είναι η μοναδική λύση που μπορεί να γίνει για την συνέχιση της εφαρμογής του ισλαμικού δικαίου και για την προστασία των αξιών μας που μας ανήκουν.
Μετάφραση: Αϊντίν Μποσταντζή
0 yorum:
Yorum Gönder