Στην Κύπρο Τούρκοι και Ρωμιοί προσπαθούν...

Azınlıkça
Sayı 25
Aralık 2006
Χασάν Καχβετζίογλου


Διηγήματα δυστυχίας από έναν έμπορο καλτσών, έναν μικροέμπορο, μια τραγουδίστρια και ένα παραγωγό φραουλών…

Στην Κύπρο Τούρκοι και Ρωμιοί προσπαθούν να συνηθίσουν την γεύση της «διάστασης»…

Ο Τουρκοκύπριος έμπορος καλτσών διηγείται:
- Μια μέρα μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων ( 24 Απριλίου 2003) δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από έναν Ρωμιό επιχειρηματία. Είχε μηχανές για την κατασκευή καλτσών. Όμως είχε ενηλικιωθεί και μου είπε πως θα μπορούσε να μου τις πουλήσει. Εγώ ως αντάλλαγμα θα τον πουλούσα κάλτσες. Επισκέφθηκα τον εργαστήριο του. Οι μηχανές του ήταν χρήσιμες. Συμφωνήσαμε. Μια μέρα μου είπε:
- Αν πάρεις τις μηχανές μου και δεν μου δίνεις τις κάλτσες;
Τον είπα πως θα μπορούσα να του δώσω μια τραπεζική εγγύηση με το ποσό που συμφωνήσαμε. Δεν ικανοποιήθηκε. Μετά από ένα διάστημα άρχισε να μην απαντά στα τηλεφωνήματά μου. Ένας άλλος Ρωμιός επιχειρηματίας μου είπε πως θα αγοράσει από εμένα αθλητικές κάλτσες. Ετοίμασα πολλά δείγματα. Ενώ στην αρχή είχε μεγάλη διάθεση, μετά εξαφανίστηκε. Δεν μπόρεσα ούτε καν να στείλω τα δείγματα που είχα ετοιμάσει για αυτόν. Κάποιοι ξένοι μου είπαν: « Δώσε μας τα δείγματα, εμείς οπωσδήποτε θα τον βρούμε». Μέχρι τις στιγμής δεν ήρθε καμία είδηση από τον Ρωμιό πωλητή.
*
Ένας μικρός καταστηματάρχης που ασχολείται με την χειροτεχνία στην τουριστική αγορά της Λευκωσίας.
- Οι Ρωμιοί συνέχεια επισκέπτονται το μαγαζί μου. Παραγγέλνουν σεντούκια και άλλα χειροποίητα ξυλόγλυπτα. Όμως ποτέ δεν τα παίρνουν μαζί τους. Εγώ πηγαίνω και παίρνω άδεια από την ελληνική πλευρά και τους τα πηγαίνω μέχρι τα σπίτια τους. Δεν δέχονται ούτε τιμολόγιο να κόψω στα ονόματά τους. Αναγκάζομαι να κόψω τα τιμολόγια στο όνομα ενός φίλου μου Ρωμιού. Αυτός ο φίλος μου δεν φοβάται από κανέναν. Από τα πράγματα που παράγω, δεν δίνουν ποτέ μαζική παραγγελία. Αυτό δεν μπορεί βέβαια να λέγεται εμπόριο.
*
Δύο ζευγάρια από το χωριό Λιμνήδι που παράγουν φράουλες και μανιτάρια αφηγούνται:
- Στο χωριό ασχολούμαστε με την βιολογική καλλιέργεια. Μας έδωσαν ένα όνομα ενός Ρωμιού που ήταν ειδικός σε αυτή την δουλειά. Είπαν πως αυτός ήταν ο πρόεδρος των παραγωγών που ασχολούνται με την βιολογική καλλιέργεια. Του τηλεφωνήσαμε και μίλησε μαζί μας περίπου μία ώρα. Μας είπε πως επιθυμεί να μας γνωρίσει και πως θα ήθελε να συνεργαστούμε. Και εμείς ευχαριστηθήκαμε. Σκεφθήκαμε και αναρωτηθήκαμε: πως έκαναν οι Ρωμιοί την βιολογική καλλιέργεια; Οπωσδήποτε υπήρχαν πράγματα που θα μαθαίναμε από αυτούς και αυτοί από μας. Μερικές εποχές του χρόνου όταν σε μας υπάρχουν φράουλες η Ελληνική πλευρά δεν έχει. Μπορούσαμε λοιπόν να τους πουλήσουμε φράουλες. Ο Ρωμιός παραγωγός είπε πως θα μας τηλεφωνήσει. Περιμέναμε περίπου 15 μέρες αλλά δεν το έκανε και είπαμε λοιπόν να τηλεφωνήσουμε εμείς. Αυτή την φορά μας συμπεριφέρθηκε λίγο ψυχρά. Τον καλέσαμε στο αγρόκτημα μας αλλά είπε ότι δεν θα μπορέσει να έρθει. Τότε του είπαμε ότι εμείς μπορούμε να έρθουμε εκεί. Αλλά μας είπε ότι η κατάσταση στο νησί δεν είναι η κατάλληλη και δεν ξαναπήρε τηλέφωνο.
*
Στην Τουρκική πλευρά του νησιού, μια διάσημη τραγουδίστρια διηγείται:
- Ήθελα να κάνω ένα μουσικό δίσκο με έναν ελληνοκύπριο. Ένας γνωστός μου με σύστησε σε μια ελληνοκύπρια τραγουδίστρια. Την κάλεσα στην παρουσίαση του δικού μου μουσικού δίσκου. Μαζί βγήκαμε φωτογραφίες. Της είπα ότι οπωσδήποτε θέλω να την ακούσω στην ταβέρνα που εργάζεται. Με κάλεσε στην Λεμεσό. Δεν ήξερα το μέρος που εργάζεται. Θα μας υποδεχόταν στην είσοδο της πόλης. Μαζί με ένα φίλο μου πήγαμε στην Λεμεσό. Όταν φτάσαμε εκεί την κάλεσα στο τηλέφωνο. Μας είπε ότι είναι πολύ απασχολημένη. Δεν μπορούσε να μας υποδεχθεί. Μας έδωσε το τηλέφωνο ενός φίλου της. Τηλεφωνήσαμε και σε αυτόν και αυτός μας είπε ότι δεν μπορούσε να έρθει. Αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω. Όμως σκεφτήκαμε πως πράγματι μπορεί να είχε προβλήματα και θα έπρεπε να δείξουμε επιείκεια. Από τον φίλο της πήραμε την διεύθυνση της ταβέρνας όπου εργαζόταν. Πήραμε ένα ταξί και μετά από πολλές προσπάθειες βρήκαμε την σωστή διεύθυνση. Όταν μπήκαμε μέσα στην αίθουσα η τραγουδίστρια φίλη μας ήταν στη σκηνή και τραγουδούσε. Την χαιρετήσαμε. Μας είδε και δεν μας είπε τίποτα. Παραγγείλαμε τα φαγητά μας και φάγαμε. Μετά τα πληρώσαμε και φύγαμε. Δεν μιλήσαμε ξανά μαζί της. Δεν μας τηλεφώνησε καθόλου και αυτή. Ούτε ζήτησε μια συγγνώμη.

***
Όλοι αυτοί που διηγήθηκαν τις παραπάνω ιστορίες είναι Τουρκοκύπριοι.
Ιστορίες «δυστυχίας»…
Όταν στην Κύπρο άνοιξαν τα οδοφράγματα μεταξύ Ελληνικής και Τουρκικής πλευράς του νησιού, είχε γεννηθεί μια ελπίδα συνεργασίας. Όμως με το πέρασμα του χρόνου την θέση αυτής της ελπίδας πήρε η «αποσύνθεση».
Λιγοστεύουν οι επαφές, ψυχραίνουν οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών και την θέση των παλαιών καλαμπουριών παίρνει η διάσταση.
Ακόμα τώρα τελευταία στην ελληνική πλευρά άρχισαν να ακούγονται περισσότερες φωνές όπως: « καλύτερα να ζήσουμε έτσι χωριστά».
Βέβαια και το πιο κακό είναι ότι φανερώθηκε η επιτυχία εκείνων των πολιτικών που είναι αρχιτέκτονες αυτής της απροθυμίας.

Μεταφρασή: Αϊντίν Μποσταντζή